Tema

Değişen Dünyada Yükseköğretimi Yeniden Düşünmek

Yükseköğretimin gelişimi ve değişimi toplumların yaşadığı dönüşümlerle ilişkili olarak ilerler. Sanayi Devrimi ve sonrasında Bilgi Çağı’na geçiş, yükseköğretimin amacının, yapısının ve sorumluluklarının da yeniden düşünülmesini beraberinde getirmiştir. Dünyada rekabetin ve küreselleşmenin arttığı çağa ayak uydurabilmek için, toplumu oluşturan bireylerin yenilikçi, girişimci ve çok yönlü bilgi, tutum ve becerilere sahip olması beklenmektedir. Artan rekabet ve küreselleşme özellikle sosyal, ekonomik ve kültürel alanlarda dijitalleşmeyle birlikte ciddi dönüşümlere yol açmaktadır. Bu süreçten doğal olarak profesyonel yaşam da etkilenmekte, bireylerden beklenen yetkinlikler çeşitlenmekte ve yeni meslekler ortaya çıkmaktadır. Bu durum küreselleşme ile birlikte yükseköğretime talebi farklılaştırmaktadır. Üniversitelerin söz konusu süreçleri anlamasının ötesinde değişimleri yönlendirmesi ve yönetmesi kaçınılmaz olduğundan, eğitim, araştırma ve toplumsal katkı alanlarında yükseköğretimin temel sorumluluklarının yeniden düşünülmesi gerekmektedir.

Bu durum, eğitim ortamlarının, üniversite-toplum-sanayi işbirliklerinin, öğretim üyelerinin çalışma koşullarının, yükseköğretim kurumlarının yönetim ve liderlik anlayışının, yükseköğretimde kalite anlayışının ve yükseköğretimle ilgili daha birçok konunun gözden geçirilmesi gibi bazı temel soruları yükseköğretim çalışmaları alanının gündemine taşımaktadır. Yükseköğretimin paydaşları, kendisini sürekli yenileyen, topluma dönüştürücü katkı veren, etkin ve üretken olan, beklentilere cevap verebilecek eğitim anlayışını benimseyen ve uygulayan kurumlara yönelme eğilimindedir. Ayrıca, yükseköğretim kurumlarının geleneksel tanımının dışında disiplinler arası ve disiplinler üstü çalışmalar gerçekleştiren ve toplumun niteliksel ihtiyaçlarına da çözüm bulan kurumlar haline gelmesi de uluslararası alanda tartışılan konular arasındadır.

Ülkeler, küreselleşmenin beraberinde getirdiği evrensel gerekliliklerin yanı sıra, kendi yapısal, ekonomik ve kültürel özgünlüklerine göre yükseköğretim sistemlerinde değişim ve kendini yeniden tanımlama arayışlarına girmişlerdir. Toplumun ve sanayinin beklentilerine cevap verebilmek doğrultusunda yapılan bu arayışların merkezinde nitelikli eğitim ve araştırma vardır. Ayrıca bu nitelikli eğitim ve araştırma harmanlanarak toplumsal faydaya dönüştürülebilmelidir.

Yükseköğretim alanında yapılan bu tartışmalar üniversitenin misyonundan organizasyon yapısına, uluslararaşılma stratejilerinden yerel ihtiyaçlara, eğitim yöntemlerinden araştırma yaklaşımına, üniversite başarı kriterlerinden finansmanına kadar birçok konuya doğrudan ve dolaylı olarak etki etmektedir. Bu bağlamda, Uluslararası Yükseköğretim Çalışmaları Konferansı’nın bu yılki ana teması “Değişen Dünyada Yükseköğretimi Yeniden Düşünmek” olarak belirlenmiştir.

Bu ana tema çerçevesinde yeni anlayışları irdelemek ve var olan sorunlara çözüm üretebilmek için aşağıdaki dört temel sorun alanı derinlemesine ele alınacaktır:

1. Yükseköğretimden beklentilerde nasıl bir değişim söz konusudur?
2. Yükseköğretimin üç temel alandaki (eğitim, araştırma ve toplumsal katkı) görev ve sorumluluklarını yeniden nasıl tanımlarız?
3. Farklı ülkelerdeki yükseköğretim sistemlerinde değişimi gerçekleştirmek amacıyla neler yapılmaktadır?
4. Yükseköğretimde niteliği geliştiren ve yeni yaklaşımları entegre eden uygulama örnekleri nelerdir?

Yükseköğretimi küreselleşen ve dijitalleşen dünyaya göre uyarlamak çok sayıda faktörü tartışmayı gerektirmektedir. Bu anlamda, hem yerel hem uluslararası bağlamda yükseköğretimin ihtiyaçları ve beklentileri çerçevesinde göz önüne alınması gereken her konunun bu konferansın kapsamında ele alınması amaçlanmaktadır.

Konferansın Önemi ve Katkısı

Günümüzde yükseköğretim kurumları rekabetin gittikçe yoğunlaştığı iş ve sanayi dünyasının beklentilerine yönelik donanıma sahip bireyleri yetiştirmekte sorunlar yaşamaktadır. Bu durum, yükseköğretimin üç temel yapı taşı olan eğitim, araştırma ve toplumsal katkı hizmetlerini, içinde bulunduğumuz çağın beklentilerine cevap verebilir şekilde yönetebilmeyi ve sürdürülebilir kılmayı ve bu doğrultuda bu hizmetleri yeniden düzenlemeyi son derece önemli hale getirmiştir.

Bu bağlamda, IHEC 2018’in odak noktası; yükseköğretim kurumlarının kendini gözden geçirirken birey, toplum ve iş dünyasının ihtiyaçlarının neresinde olduğunu anlamak ve ortaya çıkan sorunların aşılması yönünde yenilikçi ve hayata geçirilebilir öneriler geliştirmektir. Dolayısıyla, IHEC 2018 yükseköğretimde mevcut yaklaşımların yanısıra, değişen dünyada ön plana çıkan uygulamaları ve süreçleri ele almayı hedeflemektedir. Konferansın, özellikle endüstri 4.0-5.0 gibi yeni sanayi devriminin ve toplum 5.0 gibi teknolojik gücü yönetilmesine katkı sağlayabilecek yeni düşünce akımlarının yükseköğretim üzerinde olan etkisinin ve üniversitelerin yaşanan bu değişimlere nasıl cevap verebileceğinin tartışılması için bir platform olması beklenmektedir.

Tartışmanın farklı yönleriyle ele alınabilmesi için yükseköğretim politika yapıcılarının, üst ve orta kademe yöneticilerinin, yükseköğretimin bütün fakülte, bölüm ve program sorumlularının, STK’ların, sanayi ve iş dünyasının, araştırmacıların ve bütün disiplinlerden öğretim üyelerinin konferansımıza katılımını bekliyoruz. Konferansta ortaya konan modeller ve öneriler derlenerek ilgili politika yapıcılar ile paylaşılacak ve konferansın sonunda seçilmiş bildirilerden konferans teması ile ilgili Türkçe ve İngilizce iki derleme kitap çıkarılacaktır.